گل مژه Hordeolum(Stye) یکی از شایعترین بیماریهای پلکی است و در واقع عفونت حاد غده های ترشح کننده چربی لبه پلک می باشد. این ترشحات چربی برای سلامت چشم و اشک ضروری است ولی اگر این ترشحات چربی زیاد و غلیظ باشد و از داخل این غدد بسیار ریز که لبه پلک ها و نزدیک مژه ها قرار دارند به سمت چشم خارج نشوند و باقی بمانند، محلی برای ایجاد عفونت چشم و با آبسه می شوند، این آبسه گل مژه نام دارد. تشخیص گل مژه بالینی است و نیازی به اقدامات تشخیصی دیگر مانند آزمایش خون و کشت میکروبی و… نیست.
بروز گل مژه در چه افرادی شایع تر است ؟
گل مژه در تمامی افراد با هر رده سنی ممکن است رخ دهد و بروز آن در خانم ها و آقایان برابر است همچنین بروز آن در افراد بالغ به نسبت کودکان بسیار بیشتر است.
گل مژه در ابتدا بصورت یک برآمدگی قرمز و متورم ودردناک بر روی پلک یا لبه پلک ایجاد می شود. در بسیاری افراد سابقه گل مژه قبلی یا زمینه بلفاریت(تورم لبه پلک) یاحالت روزاسه صورت (پرخونی و قرمزی و جوش های پوستی ناحیه وسط صورت) وجود دارد.
گاهی اوقات تعداد زیادی گل مژه کنار هم یا حتی در پلک های مختلف ایجاد می شود، گاهی اوقات التهاب منجر به تورم و قرمزی تمام پلک می شود که البته در این حالت درمان سریعتر و شدیدتری لازم است.
روند درمان گل مژه
هر چند اکثر گل مژه ها خودبخود و ظرف یک تا دو هفته بهبود میابند ولی تعدادی هم بصورت مزمن باقی مانده و تبدیل به شالازیون می شوند که در این موارد، برای درمان نیازمند جراحی می شوند.
مهمترین و اولین بخش درمان گل مژه ، کمپرس گرم است، بهتر است حداقل چهار نوبت در روز و هر نوبت به مدت ۵ تا ۱۰ دقیقه کمپرس گرم( خشک و مرطوب بودن آن فرقی نمی کند) انجام بشود اکثر آنها طی اولین یا دومین روز خوب می شوند ولی اگر ظرف ۴۸ ساعت با کمپرس گرم تنها خوب نشدند، لازم است به چشم پزشک مراجعه و درمان دارویی شامل آنتی بیوتیک های موضعی یا سیستمیک و گاهی ضد التهاب آغاز شود.
مهمترین اقدام برای پیشگیری از گل مژه شستشوی لبه پلک ها و مژه ها با آب گرم و شامپو بچه می باشد که بهتر است هر روز صبح انجام بشود .
با این اقدام ترشحات چربی داخل غده های لبه پلک ها خارج شده و تمیز می شوند و زمینه عفونت از بین می رود.
در صورت عدم بهبود گل مژه و تبدیل آن به شالازیون ، اگر ظاهر نا خوشایندی داشته باشد و یا مشکلاتی مانند افتادگی پلک و شماره چشم و… ایجاد کند جراحی ضرورت دارد.
دکتر رضا عرفانیان سلیم فوق تخصص اکولوپلاستیک و استرابیسم، مجرای اشکی در تهران می باشد.
جهت ارتباط با شماره های 02182400 تماس حاصل فرمائید و یا به پیچ اینستاگرام مراجعه کنید.
شالازیون( Chalazion)چیست؟
شالازیون یکی از برجستگی روی پلک یا آبه پلک است ولی بر خلاف گل مژه هیچ علامت التهابی مانند قرمزی و درد و حساسیت ندارد. به عبارتی یک برجستگی رو پلک است که لمس آن باعث ناراحتی نمی شود.
در دو حالت شالازیون ایجاد می شود یکی عدم بهبود گل مژه و مزمن شدن عفونت آن است، و دیگری حالتی است که بدون ایجاد عفونت حاد، ترشحات چربی غده های چربی واقع در ضخامت پلک به بافت های اطراف نشت پیدا کنند و موجب یک التهاب مزمن (به نام لیپوگرانولوماتوز) بشوند.
در هر دو حالت بالا یک برآمدگی شامل کیستی محتوی مواد چربی غیر طبیعی ایجاد میشود
همانند گل مژه رعایت بهداشت پلک بصورت شستشوی صبحگاهی لبه پلک ها با آب گرم و شامپو بچه و ماساژ لبه پلک ها با همان کف ایجاد شده،جهت خارج کردن چربی های داخل غدد پلکی، مهمترین عامل پیشگیری گاهی درمان است
و دیگر اینکه بهتر است همه گل مژه ها درمان بشوند.
شالازیون هم مانند گل مژه برتری نژادی و جنسیتی ندارد و در همه سنین و بیشتر در جوانان اتفاق میوفتد. اما در سنین بالاتر افتراق آن از تومور های بدخیم بسیار حائز اهمیت است.
شالازیون درمان دارویی ندارد، در صورت عدم تاثیر کمپرس گرم، تخلیه جراحی ، درمان شالازیون خواهد بود. لذا بهتر است همه موارد گل مژه درمان بشود.
راه های پیشگیری از بروز گل مژه
در صورتی که گل مژه درمان شده باشد می توانید به منظور پیشگری از بروز مجدد بعضی از نکات بهداشتی را رعایت کنید که شامل موارد زیر می شود.
سعی کنید به دست های چشم های خود دست نزنید و در صورت تماس حتما دست هایان تمیز باشد .
در صورت داشتن آرایش چشم ها قبل از خواب آن را پاک کنید.
به هیچ عنوان لوازم آرایشی خود را در اختیار دیگران قرار دهید.
قبل استفاده از لنز حتما دستهایتان شسته شده و تمیز باشد.