درمان انحراف چشم

درمان انحراف چشم

انحراف چشم که در اصطلاح پزشکی استرابیسم نام دارد، اختلالی است که در آن چشم ها در یک راستا قرار نمی گیرند. این اختلال عمدتا در افرادی مشاهده می شود که عضلات چشمی ضعیفی دارند.

شش عضله به چشم متصل می شوند که مسئول کنترل حرکات چشم هستند. این عضلات و ماهیچه ها، سیگنال هایی را از مغز دریافت می کنند. در حالت طبیعی، چشم ها همزمان با هم کار می کنند و به همین خاطر است که هر دو همزمان با هم یک سمت را نشانه می گیرند.

در صورت بروز مشکل در کنترل حرکات چشم، چشم می تواند به سمت داخل، خارج، بالا و یا پایین چرخیده شود. البته چرخش چشم می تواند در مواقعی که فرد خسته و یا بیمار است نیز اتفاق بیفتد.

هم راستا بودن چشم ها بسیار مهم است، چرا که از بروز مشکلاتی مانند تاری دید پشگیری خواهد شد. زمانی که چشم ها در یک راستا نباشند، مغز دو تصویر کاملا متفاوت را دریافت خواهد کرد. در ابتدا، این حالت می تواند با تاری دید و گیجی فرد همراه باشد اما به مرور زمان، مغز یاد می گیرد که تصویر چشم منحرف را نادیده بگیرد.

در صورتی که نسبت به درمان این مشکل، اقدامی صورت نگیرد، شاهد کاهش دید در یکی از چشم ها و در نهایت، تنبلی چشم خواهیم بود.

در برخی موارد، چشم نوزادان در یک راستا نیست، اما هر دو چشم یک تصویر را تولید می کنند. این شرایط اصطلاحا سودواسترابیسم نامیده می شود. این حالت می تواند به دلیل وجود پوست اضافی در گوشه داخلی چشم و یا پهن بودن پل بینی باشد، که البته با بزرگ شدن کودک برطرف خواهد شد.

انحراف چشم عمدتا در نوزادان و کودکان زیر سه سال دیده می شود. اما احتمال بروز این اختلال در جوانان و نوجوانان نیز وجود دارد.

بیشتر افراد بر این باورند که این اختلال با افزایش سن برطرف می شود. اما این باوری است غلط و در صورتی که نسبت به درمان این اختلال اهمیتی داده نشود، شاهد بدتر شدن شرایط خواهیم بود.

علت انحراف چشم

انحراف چشم می تواند به دلیل مشکلات زیر باشد:

• عضلات و ماهیچه های چشم
• اعصاب انتقال دهنده اطلاعات به ماهیچه ها و عضلات
• مرکز کنترل در مغز که مسئل هدایت حرکات چشم می باشد

البته انحراف چشم می تواند ناشی از اختلالات مربوط به سلامتی و یا آسیب های چشمی باشد.

عوامل موثر در بروز انحراف چشم عبارتند از:

• سابقه خانوادگی
• عیوب انکساری چشم. افرادی که در دیدن اشیای دور مشکل دارند، بیشتر در معرض انحراف چشم هستند، چرا که برای واضح تر دیدن اشیا به تمرکز چشمی بیشتری نیاز دارند.
• اختلالات پزشکی. افراد مبتلا به سندرم داون یا افرادی که سابقه سکته و آسیب های سر دارند، بیشتر در معرض انحراف چشم قرار دارند.

تشخیص انحراف چشم

پزشک جهت تشخیص انحراف چشم، به معاینه و بررسی کامل چشم می پردازد. تست های تشخیصی با تاکید بر نحوه حرکت و قدرت تمرکز چشم ها عبارت است از:

• بررسی سوابق پزشکی بیمار و علائم و نشانه های موجود. پزشک هم چنین به بررسی داروهای مصرفی و هر گونه اختلال موثر در بروز این اختلال می پردازد.
• بررسی وضعیت بینایی، تا مشخص شود بینایی بیمار تا چه حد درگیر شده است. جهت انجام این تست، پزشک از بیمار می خواهد علائم نوشته شده روی تابلو را بخواند. هر چه به پایین تابلو نزدیک می شویم، علامت ها ریزتر می شوند.
• انکسار چشم. جهت انجام این تست، لنزهایی مقابل چشم بیمار قرار می گیرد تا میزان تمرکز نور مشخص شود. هدف از انجام این تست، تعیین قدرت لنز مناسب جهت جبران هر گونه خظای انکسار می باشد.
• بررسی وضعیت سلامت چشم ها. پزشک به بررسی ساختارهای داخلی و خارجی چشم می پردازد تا هر گونه بیماری چشمی که می تواند منجر به انحراف چشم شود، مشخص گردد.

در صورتی که علائم فیزیکی دیگری وجود داشته باشد، پزشک به بررسی مغز و سیستم عصبی و پی بردن به سایر اختلالات می پردازد. انحراف چشم در نوزادان تازه متولد شده شایع است، اما در صورت ادامه دار شدن این اختلال بعد از سه ماهگی، حتما به پزشک مراجعه کنید.

پزشک با توجه به اطلاعات به دست امده از تست ها، به اختلال انحراف چشم پی خواهد برد. با تشخیص به موقع، درمان مناسب تری در نظر گرفته خواهد شد.

درمان انحراف چشم

هدف از درمان انحراف چشم، بهبود هم راستا شدن چشم ها می باشد. درمان با توجه به شدت علائم و علت بروز اختلال در نظر گرفته می شود. گاهی استفاده از قطره های چشمی به منظور بهبود وضعیت بینایی، از سوی پزشک تجویز می شود.

گزینه های درمانی عبارتند از:

• استفاده از عینک طبی و یا لنزهای تماسی. که البته برای برخی از بیماران در نظر گرفته می شود.
• استفاده از لنزهای منشوری. این لنزها نسبت به سایر لنزها ضخیم تر هستند و نور وارد شده به چشم ها را تغییر می دهند و باعث کاهش چرخش چشم ها هنگام دیدن اشیا می شوند.
• درمان بصری. گاهی اوقات فعالیت های بینایی و بصری برای بیمار در نظر گرفته می شود تا مغز و چشم ها به طور موثر باهم فعالیت کنند. تمرینات چشمی می تواند به درمان مشکلات حرکتی چشم کمک کند.
• جراحی عضلات چشمی. جراحی می تواند به تغییر طول و موقعیت عضلات اطراف چشم ها کمک کند. اغلب بعد از جراحی، تمرینات چشمی برای بیمار در نظر گرفته می شود.

در صورتی که انحراف چشم ناشی از اختلالات پزشکی مانند تومور مغزی و یا سکته باشد، مصرف دارو و یا جراحی برای بیمار درنظر گرفته می شود.

نتیجه گیری

انحراف چشم معمولا با لنزهای تماسی و در برخی موارد، با جراحی بهبود می یابد.

آن چه که اهمیت دارد این است که درمان سریع و به موقع می تواند از بروز مشکلاتی مانند تاری دید پیشگیری کند. بعد از درمان بیمار باید جهت بررسی وضعیت بینایی به پزشک مراجعه کند.

در صورتی که ابتلا به اختلال پزشکی خاصی دلیل انحراف چشم باشد، تشخیص و درمان اولیه اهمیت ویژه ای پیدا می کند.

حتما در خصوص گزینه های درمان با پزشک مشورت داشته باشید.