تومورهای چشم که تومورهای اوکیولار نیز نام دارند، همان طور که از نامشان پیداست، مرتبط با چشم هستند. تومور، مجموعه ای از سلول هایی است که رشد غیر طبیعی دارند و می توانند بدخیم (سرطانی) و یا خوش خیم (غیر سرطانی) باشند. متاستاتیک، یکی از شایع ترین انواع تومورهای چشم است، تومور ثانویه ای که به دلیل پخش شدن سرطان از یک بخش به سایر قسمت های بدن اتفاق می افتد و معمولا از ریه ها، سینه، روده و یا پروستات شروع می شود. ملانوم چشم (اوکیولار ملانوما) در بزرگسالان و در چشم ها تشکیل می شود. البته احتمال بروز این تومور بسیار کم است.
علائم و نشانه های تومور چشم
خال های چشمی، همانند خال های پوستی زمانی ظاهر می شوند که سلول های خاصی با هم رشد کنند. ممکن است شما متوجه نقاط قهوه ای رنگی داخل و یا روی چشم شوید. این خال ها و نقاط معمولا در مشیمیه، عنبیه و یا بافت همبند چشم رشد می کنند.
تومور چشم ابتدا به صورت نقاط سیاه رنگ بر روی عنبیه (بخش رنگی چشم) ظاهر می شود. در صورت مشاهده چنین موردی سریعا باید به پزشک مراجعه شود. افرادی که مبتلا به تومور چشم هستند با علائمی چون تاری دید همراه می باشند ولی در مقابل هستند بیمارانی که چنین علائمی ندارند که در اینصورت با انجام معاینات چشمی می توان آن را تشخیص داد.
از دیر علائم تومور چشم می توان به ریزیش اسک، قرمزی درد، وجود ضایعه برروی پلک اشاره کرد.
انواع تومور چشم
تومور های چشمی می تواند به صورت خوش خیم و بدخیم باشد که در ادامه بیشتر در رابطه با هر کدام از ان ها صحبت خواهیم کرد:
تومورهای چشمی خوش خیم
تومورهای چشمی خوش خیم، بر روی پلک ها و یا داخل دیواره چشم رشد می کنند. این تومورها هم چنین می توانند ناشی از رشد غیر طبیعی رگ های خونی داخل و یا اطراف چشم نیز باشند، که اصطلاحا همانژیوم نام دارد.
همانژیوم کوروئیدال، یکی از شایع ترین انواع تومورهای چشم از نوع خوش خیم می باشد. از جمله علائم تومورهای خوش خیم چشم می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- بیرون زدگی چشم که معمولا با درد همراه اس.
- قرمزی چشم
- تغییر در وضعیت بینایی
- سوزش، خارش و التهاب چشم
- این که فرد احساس می کند چیزی داخل چشم است
تومورهای چشمی بدخیم
انواعی از سرطان ها می توانند بر روی چشم تاثیر بگذارند. سرطان های چشمی، بر روی بافت کاسه چشم (اوربیت) تاثیر می گذارند. این تومورها می توانند از یک خال ساده آغاز شوند، به همین خاطر توصیه می شود در صورت مشاهده خال در چشم، حتما به پزشک مراجعه شود. از جمله علائم تومورهای بدخیم چشم می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- برق زدن نور در چشم
- مشکلات بینایی و کاهش دید
- گلوکوم
نکته: تشخیص اولیه سرطان، به درمان موثر آن می تواند بسیار کمک کند.
تشخیص تومور چشم
یک متخصص چشم قادر به تشخیص تومورهای خوش خیم و بدخیم چشمی می باشد. جهت تشخیص قطعی، قسمتی از خال برداشته و جهت بررسی های بیشتر به آزمایشگاه ارسال خواهد شد.
توده های داخل چشم معمولا حاشیه مشخص و برآمدگی کمی دارند (ظاهر صاف دارند). تومورهای بدخیم، شکل نامنظم و تغییرات رنگدانه ای دارند و در قسمت بالای آن مایع دیده می شود.
پزشک جهت تشخیص قطعی تومور چشم از تست های تشخیصی نیز کمک می گیرد. تست هایی از قبیل:
پزشک به بررسی داخل و خارج چشم می پردازد، بزرگ شدن رگ های خونی داخل چشم می تواند نشانه ای باشد از وجود تومور داخل چشم.
این تست، تصاویر دقیقی از داخل چشم را در اختیار پزشک قرار می دهد.
که یک تست تصویربرداری از داخل چشم می باشد.
در این روش، سلول تومور از چشم و با استفاده از سوزن گرفته می شود، سلول ها زیر میکروسکوپ مورد بررسی قرار خواهند گرفت.
در صورت تشخیص تومور چشم، تست های تصویربرداری بیشتری به منظور تعیین پخش شدن سرطان به سایر قسمت های بدن انجام خواهد شد.
درمان تومور چشم
به منظور درمان تومور های چشمی از روش های مختلفی استفاده می شود به عنوان مثال تومورهای خوش خیم که در قسمت خارجی چشم هستند اغلب با جراحی برداشته می شوند. تومورهای داخل چشم نیز باید هر شش ماه یک بار بررسی و معاینه شوند، تا هر گونه تغییر در مراحل اولیه تشخیص داده شود.
به منظور درمان تومور بدخیم چشمی ابتدا می بایست احتمال پخش سرطان را به حداقل رساند تا سلامت بینایی چشم ها حفظ شود. برای درمان تومور چشمی بدخیم از روش های درمانی مختلفی استفاده می شود که انتخاب آن بسته به میزان درجه سرطان و شرایط جسمانی بیمار کاملا متفاوت است برخی از این روش های درمانی عبارتند از:
جراحی: که یکی از شایع ترین روش های درمان است و بخشی از چشم با توجه به اندازه و وسعت پخش شدن سرطان، برداشته خواهد شد.
خارج کردن چشم: که در برخی موارد تخلیه چشم تنها راه درمان خواهد بود.
رادیوتراپی: در این روش، اشعه باعث نابودی سلول های سرطانی می شود.
لیزر درمانی: که امواج لیزر به کوچک شدن تومور کمک می کند. این درمان عوارض کمتری را نسبت به جراحی و یا رادیوتراپی به همراه دارد.
فاکتور های خطرابتلا به سرطان چشم
از جمله فاکتورهایی که احتمال ابتلا به سرطان چشم را افزایش می دهد عبارتند از:
سن
افراد بالای 50 سال به نسبت سایر افراد بیشتر در معرض ابتلا به ملانومای اینتراکولار هستند و می توان گفت که این نوع سرطان در افراد سفید پوست بسیار بیشتر نسبت به سیاه پوستان می باشد همچنین میزان ابتلای آن در خانم ها و آقایان کاملا برابر است.
داشتن بیماری
افرادی که چشم آن ها رنگ دانه، خال پوستی در چشم های آن ها وجود دارد بیشتر در معرض ابتلا به این نوع سرطان هستند.
داشتن سابقه خانوادگی
بعضی از مواقع ممکن است این نوع سرطان به صورت ارثی باشد یعنی از والدین به فرزندان منتقل شود. پس زمانی که سابقه ابتلا به سرطان چشم در خانواده شما وجود دارد نیاز است تا حتما تحت نظر یک متخصص چشم باشید، تا از بروز خطرات احتمالی پیشگیری شود.
سوالات متداول
در جواب این سوال باید گفت که به منظور درمان تومور چشمی روش های مختلفی وجود دارد که به اندازه و وخامت تومور بستگی دارد. به عنوان مثال تومور هایی که کوچک هستند را از طریق لیزر یا فریز نیز می توان درمان کرد.
ولی انجام جراحی نیز برای خارج شدن تومور وجود دارد که برروی بینایی نیز هیچ نوع تاثیری ندارد.
ممکن است تومورهای مداری به شکل خوش خیم و بدخیم باشد و به سایر بخش های بدن پخش شود. بعضی از مواقع تومور های مداری در کودکان بسیار شایع می باشد که در سنین بالاتر تشخیص داده می شود.
نتیجه گیری
در صورت مشاهده علائم غیر طبیعی در چشم ها حتما باید به یک متخصص چشم مراجعه کنید. انواع مختلفی تومور چشمی وجود دارد که بسیاری از این تومورها ضرری را به همراه ندارند و نیازی به درمان ندارد. اما خوش خیم و بدخیم بودن این تومورها باید حتما مشخص شوند.