هر آنچه باید در مورد جراحی آب مروارید بدانید!

به کدورت عدسی چشم آب مروارید یا کاتاراکت می گویند، در یک چشم سالم، عدسی که کاملا شفاف است و نور وارد شده به چشم را بطور کامل از خود عبور می‌دهد، می تواند با تغییر انحنا و شکل خود، تصویر را بر روی شبکیه چشم متمرکز کند.

در پدیده پیرچشمی، که پس از سن ۴۰ سالگی بروز می کند، انعطاف پذیری عدسی کم شده و قادر به تنظیم تصاویر دیده شده در فواصل نزدیک، بر روی شبکیه نمی باشد و دید نزدیک تار می شود و فرد برای دید نزدیک مانند مطالعه، به عینک مطالعه نیاز خواهد داشت.

اما با افزایش بیشتر سن و ورود به دوره کهولت سن، عدسی شفافیت خود را از دست می دهد و نمی تواند همه نور وارد شده به چشم را از خود عبور دهد، به این پدیده آب مروارید می گویند.

در صورت پیشرفت کامل کدورت در حد آخر خود، عدسی به رنگ سفید مرواریدی در می آید که علت نام گذاری آب مروارید از آن گرفته شده است.

شایع ترین نوع آب مروارید، همان کاتاراکت پیریsenile cataract است که شرح آن گفته شد. پیشرفت آن آهسته است و در ابتدا دید دور و یا نزدیک کم می شود، شماره عینک هر چند ماه یکبار تغییر می کند و پس از مدتی باقی جنبه های دید مختل شده و کار و زندگی فرد به زحمت می افتد.

بعضی از افراد هستند با توجه به شغلشان بیش از اندازه در جلوی نور آفتاب قرار می گیرند پس به منظور جلوگیری از ایجاد آب مروارید بهتر است تا از عینک آفتابی استفاده شود تا از نور ماورابنفش جلوگیری شود. 

علل بروز آب مروارید در سنین بالا

ثابت شده است که نور ماورابنفش می تواند باعث بروز آب مروارید شود. وارد شدن ضربه، نیز می تواند دلیل بروز آب مروارید شناخته شود، زیرا شوکی که به طور ناگهانی به عدسی وارد می شود، سبب کدر شدن آن می گردد. منظور از ضربه، ضربه های بسیار شدید و ناگهانی است، خارش ، مالش و… تاثیری در بروز این بیماری ندارد.

از دیگر دلایل ایجاد آب مروارید، گاهی مصرف برخی از دارو ها بخصوص داروهای کورتیکواستروئیدی می باشد که در مدت زمان طولانی مصرف می شوند، می تواند هم باعث بروز آب مروارید و آب سیاه شوند. داروهای روحی و روانی ریسک آب مروارید را به مراتب بیشتر می کنند.

تورم داخل چشم نیز می تواند، با گذشت زمان سبب آب مروارید شود.

ابتلا به برخی از بیماری ها همچون دیابت و یا سابقه جراحی های چشمی، خطر کدورت عدسی را افزایش می دهند.

تمام این مواردی که بیان شد، از علل بروز آب مروارید در سنین بالا است، ولی بعضی از مواقع ممکن است نوزاد که به دنیا می آید، به دلیل داشتن عفونت های مختلف دوران جنینی دچار آب مروارید شود.

در نتیجه این تصور اشتباه است که برخی فکر می کنند آب مروارید تنها در افراد مسن بروز پیدا می کند. اما باید این نکته را در نظر بگیرید که سن، در بروز اختلال آب مروارید دخیل است و هر چه سن فرد بالا رود این احتمال بیشتر می شود.

انواع دیگر کاتاراکت

از انواع مختلف کاتاراکت عبارتند از:

روش معاینه برای بررسی آب مروارید

دکتر رضا عرفانیان سلیم متخصص چشم، بیان می کنند که بهترین روش تشخیص آب مروارید، معاینه دقیق چشم است. چشم پزشک در طول معاینه تمام دلایلی که سبب کم سویی چشم می شود را بررسی و بعد از معاینه تعیین می کند که آیا دلیل دید کم بیمار، آب مروارید است یا علل دیگری نظیر آسیب های شبکیه چشم و عصبی بینایی سبب کاهش بینایی فرد شده است.

انجام بیوشیمی خون به منظور ارزیابی بیمار از نظر نوع مناسب ایمپلنت لنر داخل چشمی می باشد ولی اگر بیماری در سن پایین یا بیماری سیستمیک ایجاد شده باشد انجام بیوشیمی خون ضرورت ندارد.

روش های درمان آب مروارید

درمان قطعی آب مروارید، جراحی است و سایر مطالبی که شنیده یا خوانده می‌شود که ممکن است با سایر روش های غیر جراحی مانند مصرف قطره، پماد و… آب مروارید برطرف می شود، در حد حرف بوده و هرگز ثبت علمی ندارند.

زمان جراحی کاتاراکت هنگامی است که شدت کاهش دید ناشی از آب مروارید به حدی باشد که کار و زندگی فرد را مختل کند.

البته افراد مختلف بسته به سبک زندگی و یا نوع فعالیت شغلی، نیاز بینایی متفاوتی دارند که در تصمیم گیری برای زمان جراحی کاتاراکت موثر است.

امروزه با بکارگیری تکنیک های نوین و امکانات تکنولوژیک مدرن. جراحی کاتاراکت نه تنها برای بیماران راحت تر که نتیجه جراحی هم بسیار مطلوب است. معمولا عمل با بی حسی موضعی انجام می شود و در طی آن عدسی کدر شده با یک عدسی مصنوعی جابه جا می شود. فیکوامولسیفیکاسیون و سپس آسپیراسیون مواد لنز و قرار دادن لنز مصنوعی داخل چشمی، بیماری را درمان می کند. عوارض اختصاصی عبارتند از: کدورت کپسول خلفی، از بین رفتن رطوبت زجاجیه و اندوفتالمیت.

معمولا انجام این جراحی طی یک روز می باشد و بعد از آن بیمار نیاز به انجام مراقبت های لازم دارد که عبارتند از:

• استفاده از قطره های استروئیدی و قطره های آنتی بیوتیک
• عدم انجام فعالیت ها و ورزش های سنگین بدنی
• از مالش و دست زدن به چشم های خود بعد از جراحی خودداری کنید.
• نباید برای مدتی بعد از جراحی شنا یا استحمام با آب داغ داشته باشید.

• از آرایش چشم ها بعد از جراحی به شدت خودداری کنید.
• برای مدتی بعد از جراحی نباید رانندگی کنید مگر آنکه توانایی انجام این کار را بنا به صلاح دید پزشک داشته باشید.
• از قرارگیری در محیط هایی که گرد و غبار دارند به شدت خودداری کنید.

بهترین زمان برای جراحی آب مروارید

در زمان های گذشته مردم بر این باور بودند، زمانی که مروارید پر شده باشد باید حتما جراحی را انجام داد. خوشبختانه امروز این مطلب صحت ندارد، دلایل زیادی هم وجود دارد که نقص این مطلب را ادا می کند. یکی از این دلایل، تکنیک و تکنولوژی های در زمان گذشته، مسلما قابل مقایسه با زمان حال نیست.

اشخاصی که سن بالایی دارند و یا شغل آن ها نیاز به دید خوب ندارد، می توانند این جراحی را مقداری به عقب موکول کنند، اما بهتر است در انتخاب زمان جراحی با پزشک خود مشورت کنید.

عوارض جراحی آب مروارید

انجام هر عمل جراحی از عوارض و خطراتی برخوردار می باشد که عبارتند از:

• مشکلات مربوط به تاری دید
• پارگی کپوسل عدسی
• ایجاد خونریزی های داخل چشمی
• ایجاد آسیب دیدگی در سایر نقاط چشم

• ایجاد تورم و قرمز شدن داخل چشم
• متورم شدن قرنیه چشم
• ایجاد عفونت های چشمی

هزینه جراحی آب مروارید

یکی از مهم ترین موارد در خصوص این جراحی هزینه جراحی آب مروارید می باشد که عوامل مختلفی در این موضوع دخلیل می باشند از جمله عوامل تاثیر گذار برروی هزینه جراحی آب مروارید به شرح زیر می باشد:

• موقعیت جغرافیایی کلینیک یا بیمارستان
• نوع تست های انجام شده قبل از جراحی
• داروهای مورد نیاز قبل و بعد از جراحی
• هزینه اتاق عمل
• دستمزد جراح

سوالات متداول

کلام آخر

در اخر می توان گفت، آب مروارید انواع مختلفی دارد، ممکن است آب مروارید به صورت مادرزادی از همان زمان تولد وجود داشته باشد یا در دوره کهنسالی و پیری دیده شود، بسته به انواع مختلف آب مروارید، از تکنیک های جراحی استفاده می شود. به هر حال بهترین روش درمان آب مروارید جراحی است، استفاده قطره های چشمی و مواردی از این قبیل نمی تواند تاثیری در درمان داشته باشد. شما می توانید جهت کسب اطلاعات بیشتر با دکتر رضا عرفانیان سلیم متخصص چشم در تهران تماس بگیرید.